සත්ය දෙවිඳුන් පිළිබඳ විශ්වාසය හෝ ඕනෑම ව්යාජ දෙවි කෙනෙකු පිළිබඳ විශ්වාසයක් තිබිය හැකි අතර, ඔහු ඔහුට දෙවියෙකු ලෙස හැඳින්වීමට හෝ ඔහුට නමක් තැබීමට හෝ වෙනත් යමක් පැවසීමට හැකිය. ඔවුන්ට අනුව, මෙම දෙවියන් ගසක්, අහසේ තරුවක්, කාන්තාවක්, සේවා ප්රධානියෙක්, විද්යාත්මක න්යායක් හෝ තමා තුළම පවතින ආශාවක් විය හැකිය. නමුත් ඔහු ඔහුව අනුගමනය කරන, ඔහුව විශුද්ධ කරන, ඔහුගේ ජීවන මාර්ගයෙන් ඔහු වෙත ආපසු හැරී යන සහ ඒ හේතුවෙන් මිය යන යමක් විශ්වාස කළ යුතුය. අපි නැමදුම ලෙස හඳුන්වන්නේ මෙයයි. සැබෑ දෙවියන්ට නැමදුම් කිරීම මිනිසා අන් අයට සහ සමාජයට දක්වන "වහල්භාවයෙන්" නිදහස් කරයි.
සැබෑ දෙවියා මැවුම්කරුය. සැබෑ දෙවියන් හැර වෙනත් කිසිවෙකුට හෝ කිසිවකට නැමදුම් කිරීම ඔවුන් දෙවිවරුන් යැයි ප්රකාශ කිරීම තුළට ඇතුළත් වේ. දෙවිඳුන් මැවුම්කරුවෙකු විය යුතුය. ඔහු මැවුම්කරු බවට සාක්ෂි වනුයේ විශ්වයේ මැවූ දේ දකින්නට තිබීම හෝ ඔහු මැවුම්කරුවෙකු බව ඔප්පු කරන දිව්ය වදන් හෙළිදරව් කර තිබීමය. මෙම ප්රකාශයට විශ්වයේ දකින්නට ඇති මැවීමකින් හෝ මැවුම්කරු දෙවිඳුන්ගේ දිව්ය ප්රකාශයකින් හෝ සාක්ෂියක් නොවී නම්, මෙම දෙවිවරු අනිවාර්යයෙන්ම ව්යාජ වෙති.
දුෂ්කරතාවයේ වැටුනු මිනිසා එකම සත්යයක් වෙත හැරී එකම දෙවි කෙනෙකු කෙරෙහි බලාපොරොත්තු තබන බව අපි දකිමු. විශ්වයේ අංග සහ සංසිද්ධි හඳුනාගෙන විශ්ව පදාර්ථයේ ඒකීයභාවය සහ පිළිවෙලේ ඒකීයත්වය විද්යාව ඔප්පු කර ඇත. එමෙන්ම පැවැත්මේ සමානකම හා සමානත්වය හරහා ද එය ඔප්පු කර ඇත.
එය එක් පවුලක මට්ටමින් අපි සිතමු. පවුල සම්බන්ධයෙන් දෛවෝපගත තීරණයක් ගැනීමට පියා සහ මව එකඟ නොවෙයි. ඔවුන්ගේ මතභේදයට ගොදුරු වන්නේ දරුවන් අහිමි වීම සහ ඔවුන්ගේ අනාගතය විනාශ කිරීමය. එසේ නම් විශ්වය පාලනය කරන දෙවිවරුන් දෙදෙනෙකු හෝ වැඩි ගණනක පැවැත්මේ තත්ත්වය කෙසේ නම් වනු ඇත් ද?
උත්තරීතර අල්ලාහ් මෙසේ පවසයි:
(අහස් හා මිහිතලය යන) ඒ දෙකෙහි අල්ලාහ් හැර වෙනත් දෙවියෝ වෙත්නම්, ඒ දෙකම අක්රමික වනු ඇත. එලෙසම, බලගතු දේවාසනයෙහි පරමාධිපති වන අල්ලාහ් ඔවුන් වර්ණනා කරන (මිථ්යා) දැයින් පිවිතුරු ය. (අල්-අන්බියා: 22)
තවදුරටත් අපට දකින්නට ලැබෙන්නේ:
මැවුම්කරුගේ පැවැත්ම؛ කාලය, අවකාශය සහ ශක්තියේ පැවැත්මට පෙර පැවතිය යුතුය. මේ මත පදනම්ව විශ්වය නිර්මාණය වීමට ස්වභාවධර්මය හේතුව විය නොහැක. මන්ද ස්වභාව ධර්මය කාලය, අවකාශය සහ ශක්තියෙන් සමන්විතය. එබැවින් එම හේතුව ස්වභාව ධර්මයේ පැවැත්මට පෙර පැවතිය යුතුය.
මැවුම්කරු සර්වබලධාරී විය යුතුය. එනම් සියල්ල කෙරෙහි ආධිපත්යය දැරීමේ බලය ඔහු සතුව තිබිය යුතුය.
මැවීම් ආරම්භ කිරීමට ඔහුගේ නියෝග නිකුත් කිරීම සඳහා සියලු කටයුතු ඔහු සතුව තිබිය යුතුය.
සියලු දෑ පිළිබඳව සර්වඥතා ඥානය ඔහු සතු විය යුතුය. එනම් සෑම දෙයක් ගැනම පරිපූර්ණ දැනුමක් ඔහු සතුව තිබිය යුතුය.
ඔහු එක් තැනැත්තෙක් විය යුතුය. එයට වෙනත් හේතුවක් තිබීම අවශ්ය නොවේ. ඔහුගේ මැවීම් අතරින් කිසිදු ජීවියෙකුගේ රූපයක් තුළ මූර්තිමත් වීමේ අවශ්යතාවක් ඔහුට නැත. තවද ඔහුට කිසිම අවස්ථාවක බිරිඳක් හෝ පුතෙකු සිටීම අවශ්ය නැත. මන්ද ඔහුට පරිපූර්ණත්වයේ ගුණාංග තිබිය යුතු බැවිනි.
සුවිශේෂී ප්රඥාවක් නිසාවෙන් මිස කිසිවක් සිදු නොකරන ප්රඥාවන්තයෙකු විය යුතුය.
ඔහු යුක්තිසහගත විය යුතුය. විපාක දීම සහ දඬුවම් කිරීම ඔහුගේ යුක්තිය අනුව පිහිටයි. එමෙන්ම මිනිසුන්ට බැඳුණු කෙනෙකු විය යුතුය. මන්ද ඔහු ඔවුන් මවා ඔවුන් අත්හැර දැමුවහොත් ඔහු දෙවියෙකු නොවනු ඇත. එබැවින් ඔහු ඔවුන්ට මාර්ගය පැහැදිලි කිරීම සඳහාත් ඔහුගේ න්යායය මිනිසුන්ට දැනුම් දීම සඳහාත් පණිවිඩකරුවන් යවයි. ඔහු වනාහි, කවරෙකු මෙම මාර්ගය අනුගමනය කරනන්නේ ද ඔහුට ප්රතිඵල පිරිනමන්නාය. කවරෙකු ඉන් බැහැර වන්නේ ද ඔහුට දඬුවම නියම කරන්නාය.