බටහිර අත්දැකීම් පැමිණියේ මධ්යතන යුගයේ මිනිසුන්ගේ හැකියාවන් සහ මනස කෙරෙහි දේවස්ථානයේ සහ රාජ්යයේ සන්ධානයට සහ ආධිපත්යයට ප්රතිචාරයක් වශයෙනි. ඉස්ලාමීය ක්රමයේ ප්රායෝගිකත්වය සහ තර්කනය අනුව ඉස්ලාමීය ලෝකය කිසිදා මෙම ගැටලුවට මුහුණ දී නොමැත.
ඇත්ත වශයෙන්ම, මිනිසාගේ සියලු තත්වයන්ට ගැලපෙන ස්ථිර දිව්ය නීතියක් අපට අවශ්ය වන අතර, මිනිසාගේ අභිමතයන්, ආශාවන් සහ මනෝභාවයන්ට අයත් යොමු කිරීම් අපට අවශ්ය නොවේ! එය පොලී, හෝමියෝපති සහ වෙනත් දෑ විශ්ලේෂණය කිරීමේදී සිදු වන පරිදිය. ධනවාද ක්රමයේ මෙන් දුර්වලයන්ට බරක් වීමට බලවතුන් විසින් ලියන ලද සඳහනක් නොමැති අතර දේපල හිමිකර ගැනීමේ ආශාව තුළ සහජ බුද්ධියට එරෙහි වන කොමියුනිස්ට්වාදයක් නොමැත.
මුස්ලිම්වරුන්ට ප්රජාතන්ත්රවාදයට වඩා විශිෂ්ඨ දෙයක් තිබේ. එනම් ෂූරා (සාකච්ඡා) ක්රමයයි.
ප්රජාතන්ත්රවාදය යනු: ඔබ ඔබේ පවුලේ සියලුම සාමාජිකයින්ගේ මතය සැලකිල්ලට ගත් විට, නිදසුනක් වශයෙන්, පවුල සම්බන්ධයෙන් දෛවෝපගත තීරණයක් ගැනීමේදී, මෙම පුද්ගලයාගේ අත්දැකීම්, වයස හෝ ප්රඥාව නොසලකා, බාලාංශයේ සිටින දරුවෙකුගේ සිට බුද්ධිමත් සීයා දක්වා, ඔබ තීරණ ගැනීමේදී ඔවුන්ගේ අදහස් සමාන කරයි.
ෂුරා (සාකච්ඡාව) යනු: සුදුසු හෝ නුසුදුසු දේ පිළිබඳව වැඩිහිටියන්, තරාතිරම සහ අත්දැකීම් ඇති අයගෙන් උපදෙස් ලබා ගැනීමට ඔබව යොමු කරයි.
වෙනස ඉතා පැහැදිලි ය. ප්රජාතන්ත්රවාදය අනුගමනය කිරීමේ අසමතුලිතතාවයේ විශාලතම සාක්ෂිය වන්නේ සමලිංගිකත්වය, පොලී සහ වෙනත් පිළිකුල් සහගත පිළිවෙත් වැනි ඡන්දයෙන් බහුතරයක් ලබාගන්නා සහජ බුද්ධියට, ආගමට, සිරිත් විරිත්වලට සහ සම්ප්රදායන්ට පටහැනි ක්රියාවන්ට සමහර රටවල නීත්යානුකූලභාවය ලබා දීමයි. සදාචාරමය පරිහානිය සඳහා හඬ නඟන බොහෝ හඬවල් සමඟ, දුරාචාර සමාජයන් නිර්මාණය කිරීමට ප්රජාතන්ත්රවාදය දායක වී ඇත.
ඉස්ලාමීය ෂුරා ක්රමය සහ බටහිර ප්රජාතන්ත්රවාදය අතර වෙනස විශේෂිත වන්නේ නීති සම්පාදනයේ ස්වෛරීත්වයේ මූලාශ්රයයි. ප්රජාතන්ත්රවාදය විසින් නීති සම්පාදනයේ පරමාධිපත්යය ජනතාව සහ ජාතිය සඳහා ආරම්භක ලක්ෂ්යක් කරයි. ඉස්ලාමීය ෂුරා සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, නීති සම්පාදනයේ පරමාධිපත්යය යනු මැවුම්කරුගේ තීන්දු සඳහා ආරම්භක ලක්ෂ්යයකි. ෂරියා හි මූර්තිමත් වන එය මිනිස් නිර්මාණයක් නොවේ. තවද නීති සම්පාදනය කරන මිනිසාට මෙම දිව්ය නීතිය මත ගොඩ නැගීමේ බලය හැර අන් කිසිවක් නොමැති අතර, කිසිදු දිව්ය නීතියක් හෙළි නොකළ දෑහි ඉජ්තිහාද් කිරීමට ඔහුට බලය ඇත. අනුමත හා තහනම් දෑහි රාමුව තුළ මානව අධිකාරිය පාලනය විය යුතු වේ.
මහපොළොවේ දූෂණය ව්යාප්ත කිරීමට අදහස් කරන අය වැළැක්වීමට සහ දඬුවම් කිරීමට හුදුද් සකස් කරන ලදී. නමුත් කුසගින්න සහ අධික අවශ්යතා හේතුවෙන් සිදුවන සොරකම් සහ අත්වැරදීමකින් සිදුවන මිනීමැරුම් යනාදී තත්ත්වයන්හි එය අක්රීය වන බවට සාක්ෂි සහිතව ය. බාලවයයේ පසුවන්නන්ට, උමතු වූවන්ට හෝ මානසික රෝගීන්ට හුදුද් (දණ්ඩ නීතිය) අදාළ වන්නේ නැත. එය ප්රධාන වශයෙන් නියම කර ඇත්තේ සමාජය ආරක්ෂා කිරීමට ය. එය දරුණු වීම, ආගම සමාජයට සපයන යහපතකි. සමාජයේ සාමාජිකයන් එමගින් සතුටු විය යුතු කරුණකි. එහි පැවැත්ම මිනිසුන්ට දයාවකි. එමඟින් ඔවුන්ට ආරක්ෂාව ලැබෙනු ඇත. අපරාධකරුවන්, කොල්ලකරුවන් සහ දූෂිතයින් හැර වෙනත් කිසිවෙකු මෙම සීමා වලට විරුද්ධ නොවනු ඇත, මන්ද ඔවුන් තමන් ගැන ඇති බිය නිසාය. මෙම සීමාවන් අතර දැනටමත් පවතින මිනිසා විසින් සාදන ලද මරණ දණ්ඩනය සහ වෙනත් නීති ද ඇතුළත් වේ.
මෙම දඬුවම්වලට අභියෝග කරන අය අපරාධකරුවාගේ අවශ්යතාව සලකා; සමාජයීය අවශ්යතා අමතක කර; වරදකරුවාට අනුකම්පා කරමින් වින්දිතයා නොසලකා හරිති. එමෙන්ම දඩුවම් වැඩිකර අපරාධයේ බරපතළකම නොසලකා හරිති.
ඔවුන් අපරාධය සමඟ දඬුවම සම්බන්ධ කළේ නම්, නීතිමය දඬුවම්වල යුක්තිය සහ එහි අපරාධයට අදාළ සමතුලිතතාව පිළිබඳව ඔවුන් ඒත්තු ගැන්වෙනු ඇත. උදාහරණයක් ලෙස සොරාගේ ක්රියාව ගෙනැවිත් බලමු. ඔහු වෙස් වළාගෙන අඳුරෙන් වැසී යමින්, අගුලු කඩා ආයුධය පෙන්වා මිනිසුන් බිය ගන්වමින්, නිවෙස්වල පාරිශුද්ධත්වය උල්ලංඝනය කරමින්, තමාට එරෙහි වන කවුරුන් හෝ මරා දැමීමට නැඹුරු වෙයි. මිනීමැරුම් බොහෝ විට සිදු වන්නේ සොරෙකු සොරකම සම්පූර්ණ කිරීමට හෝ ඔහු පසුපස හඹා එන්නාගෙන් පලා යාමට නිදහසට කරුණක් ලෙස භාවිතා කරන මාධ්යයක් ලෙසිනි. ඔහු කිසිදු සොයා බැලීමකින් තොරව මරා දමනු ඇත. හොරාගේ මෙම ක්රියාව සිහිපත් කරන විට නීතිමය දඩුවම්වල ඇති දරුණුකමේ ගැඹුරු ප්රඥාව අපට වැටහෙනු ඇත.
ඉතිරි දඩුවම් ද එලෙසමය. ඒවාට අදාළ වන අපරාධ, ඒවායේ අඩංගු අන්තරායන් සහ හානි, අයුක්තිය සහ වැරදි අප සිහිපත් කළ යුතුය. එවිට සෑම අපරාධයකටම සුදුසු දේ සර්වබලධාරී දෙවියන් විසින් නීතිගත කර ඇති බව සහ ක්රියාවට අදාළ වර්ගයේ දඬුවමක් ලෙස එය ඔහු නියම කර ඇති බව අපට සහතික විය හැකිය.
උත්තරීතර අල්ලාහ් මෙසේ පවසයි:
"... ඔබේ පරමාධිපති කිසිවකුට අපරාධ නොකරයි." (අල් කහ්ෆ්: 49) (180) (අල්-කහ්ෆ්: 49)
ඉස්ලාමය වැරදි වැළැක්වීමේ දී දඬුවම් තීරණය කිරීමට පෙර, අපරාධකරුවන්ට තාර්කික හදවත් හෝ දයාවන්ත ආත්මයන් තිබේ නම්, ඔවුන් කළ අපරාධයෙන් ඈත් කිරීමට ප්රමාණවත් අධ්යාපනයක් සහ ආරක්ෂාවක් ඔවුන්ට ඉදිරිපත් කර ඇත. එපමණක් නොව, අපරාධය සිදු කළ පුද්ගලයා යුක්ති සහගත හෝ බලකිරීමේ සැකයකින් තොරව එය සිදු කර ඇති බවට සහතික වන තුරු ඔහුට කිසි විටෙකත් එය අදාළ නොකරයි. මේ සියල්ලෙන් පසු ඔහු එයට ප්රවේශ වීම ඔහුගේ දූෂණය සහ විෂමතාවය පිළිබඳ සාක්ෂියක් වනු ඇත. වරද වැළැක්වීමේ වේදනාකාරී දඬුවම් සඳහා ඔහු සුදුසුකම් ලබයි.
ඉස්ලාම් ධර්මය සාධාරණ ලෙස ධනය බෙදා හැරීමට ක්රියා කළ අතර ධනවතුන්ගේ ධනය දුප්පතුන්ට හඳුන්වා දුන් අයිතියක් බවට පත් කළේය. බිරියට හා ඥාතීන්ට වියදම් කිරීම අනිවාර්යය කළේය. ආගන්තුකයාට සත්කාර කරන මෙන් හා අසල්වැසියා සමග හොදින් ආශ්රය කරන මෙන් නියෝග කළේය. තම සාමාජිකයින්ට ගැළපෙන ගෞරවනීය ජීවිතයක් ගත කිරීම සඳහා අවශ්ය ආහාර, ඇඳුම් පැළඳුම්, නිවාස සහ වෙනත් අවශ්යතාව පූර්ණවත් කිරීමේ ක්රියාමාර්ග සහතික කිරීමේ වගකීම රජයට පැවරීය. හැකි අයට ගැළපෙන රැකියාවේ දොරටු විවෘත කිරීමටත්, හැකියාව ඇති සෑම කෙනෙකුටම තම හැකියාවට අනුව සේවය කිරීමටත්, සැමට සමාන අවස්ථා ලබා දීමටත් එහි සාමාජිකයින්ට සහතික විය.
උදාහරණයක් ලෙස යම් තැනැත්තෙක් තම නිවසට පැමිණ තම පවුලේ සාමාජිකයින් සොරකම් කිරීමේ හෝ පළිගැනීමේ අරමුණින් යමෙකු විසින් ඝාතනය කර ඇති බව සොයා ගත් බව සිතමු. බලධාරීන් පැමිණ ඔහුව අත්අඩංගුවට ගෙන යම් කාල සීමාවකට සිර දඬුවම් නියම කරයි. එය දිගු හෝ කෙටි කාලයක් විය හැක. එම කාලය තුළ ඔහු ආහාර ගන්නා අතර බන්ධනාගාරයේ සේවාවන්ගෙන් ප්රතිලාභ ලබයි. පීඩාවට පත් පුද්ගලයා විසින්ම බදු ගෙවීමෙන් දායක වේ.
මේ මොහොතේ ඔහුගේ ප්රතිචාරය කුමක් වේවිද? ඔහුගේ කරුණ අවසන් වනුයේ මානසික ආබාදයට ලක්වීමෙන් හෝ තම වේදනාව අමතක කිරීම සඳහා මත් ද්රව්යවයට ඇබ්බැහි වීමෙනි. ඉස්ලාමීය නීතිය ක්රියාත්මක වන රටක ද එම තත්ත්වය ඇති වූයේ නම් බලධාරීන්ගේ හැසිරීම මීට වඩා වෙනස් වනු ඇත. ඔවුන් අපරාධකරු වින්දිතයාගේ පවුල වෙත ගෙන්වා, මෙම වරදකරු පිළිබඳ තීන්දුව ලබා දීමට, එක්කෝ ඔවුන් කිසාස් එනම් සම ප්රතිචාර දැක්වීමේ යුක්තිය ක්රියාත්මක කිරීමට හෝ නිදහස් මිනිසෙකු මරා දැමීමෙන් නියම වන රුධිර වන්දි ගෙවීමට තීන්දු කරනු ලැබේ. එය ප්රාණ ඝාතනය වෙනුවට ක්රියාත්මක කරන සම ප්රතිචාරයක් වශයෙන් හෝ සමාවක් වශයෙන් පිහිටිය හැක. නමුත් සමාව දීම උතුම් වේ.
උත්තරීතර අල්ලාහ් මෙසේ පවසයි:
"...තවද නුඹලා නොසලකා හැර ගණන් නොගෙන සමාව දුන්නෙහු නම් එවිට නියත වශයෙන්ම අල්ලාහ් අති ක්ෂමාශීලීය; මහා කරුණාන්විතය." (අත්-තඝාබුන්: 14) (181) (අත්-තඝාබුන්: 14)
හුදුද් යනු සම ප්රතිචාර දැක්වීමේ ක්රියාවකට හා හුදුද් ක්රියාවට නැංවීමේ ආශාවෙන් පැන නගින ක්රියාවකට වඩා එය හැඩ ගැස්වීමේ සහ ආරක්ෂිත පිළිවෙතක් පමණක් බව ඉස්ලාමීය නීතිය හදාරන සෑම ශිෂ්යයෙක්ම වටහා ගනී. උදාහරණ වශයෙන්:
දඬුවම ක්රියාත්මක කිරීමට පෙර පාලනය කිරීම සහ ආරක්ෂා කිරීම, නිදහසට කරුණු සෙවීම සහ සැක සංකා දුරු කිරීම යනාදිය අවැසි වේ. එය දේව දූතයාණන්ගේ ප්රකාශයකට අනුවය. "සැක සහිත දෑ සමග දණ්ඩ නීති ක්රියාත්මක කිරීමෙන් ප්රවේසම් වන්න."
යමෙක් වරදක් කොට, අල්ලාහ් එය වසන් කර, තම පාපය මිනිසුන්ට ඔහු හෙළි නොකළේ නම්, ඔහුට දඬුවමක් නැත. මිනිසුන්ගේ රහස් දෑ පසුපස සොයා යාම හා ඔත්තු බැලීම ඉස්ලාමයෙන් වූවක් නොවේ.
වරදකරුට වින්දිතයාගේ සමාව දණ්ඩ නීතිය ක්රියාත්මක කිරීම නතර කරයි.
"...එහෙයින් ඔහුට (ඝාතකයාට) ඔහුගේ සහෝදරයාගෙන් (ඝාතනයට ලක් වූ තැනැත්තාගේ ලේ උරුමක්කාරයාගෙන්) සුලු වශයෙන් හෝ ක්ෂමාවක් ලැබුණොත් යහපත් ලෙස කටයුතු කළ යුතුය. (ඝාතකයා වන්දි මුදල) නිසි ලෙස ඔවුන් වෙත භාරදිය යුතුය. එය නුඹලාගේ පරමාධිපතිගෙන් වූ සහනයක් හා දයාවකි..." (අල්-බකරා: 178) (182) (අල්-බකරා: 178)
වැරදිකරු ස්වේච්ඡාවෙන් ඉදිරිපත් විය යුතු අතර බලහත්කාරයෙන් නොකළ යුතුය, එබැවින් බලහත්කාරයෙන් දඬුවම් ක්රියාත්මක කරනු නොලැබේ. අල්ලාහ්ගේ දූතයාණෝ මෙසේ පැවසූහ:
"අත් වැරදීම්, අමතක වීම් හා කිරීමට බලකරන දෑ මාගේ සමූහයාගෙන් ඉවත් කරනු ලැබීය." (183) සහීහ් වර්ගයට අයත් නබි වදනකි.
මිනීමරුවාට මරණ දඬුවම ක්රියාත්මක කිරීම, සල්ලාලයාට ගල් ගැසීම, සොරාගේ අත් කපා දැමීම සහ වෙනත් දඬුවම් (ඔවුන්ගේ ප්රකාශය අනුව) ම්ලේච්ඡ සහ කුරීරු ලෙස විස්තර කෙරෙන දරුණු නීතිමය දඬුවම් පිටුපස ඇති ප්රඥාව නම්, මෙම අපරාධ දූෂණයේ මව්වරුන් ලෙස සලකනු ලබන අතර, ඒ සෑම එකක්ම ප්රධාන අවශ්යතා පහෙන් (ආගම, ජීවිතය, දරුවන්, මුදල් සහ බුද්ධිය) එකක් හෝ වැඩි ගණනකට බලපෑම් ඇතුළත් වේ. ඒවා සංරක්ෂණය කිරීමේ සහ නඩත්තු කිරීමේ අවශ්යතාවය පිළිබඳව සෑම කාලයකම නීති ඒකමතිකව එකඟ වී ඇත. එය නොමැතිව ජීවිතය නිවැරදි වන්නේ නැත.
මේ හේතුව නිසා, මේවා අතරින් යම් දෙයක් කළ තැනැත්තාට දැඩි දඬුවම් ලැබිය යුතු අතර, එය ඔහුට තරවටුවක් වන අතර, අන් අය වළක්වා ගැනීමක් වේ.
ඉස්ලාමීය විෂය මාලාව සම්පූර්ණයෙන්ම පිළිපැදිය යුතු අතර, ආර්ථික හා සමාජීය විෂය මාලාව සම්බන්ධයෙන් ඉස්ලාමීය ඉගැන්වීම්වලින් වෙන්ව ඉස්ලාමීය දණ්ඩ නීති ක්රියාත්මක කළ නොහැක. ආගමේ නිවැරදි ඉගැන්වීම්වලින් මිනිසුන් දුරස් වීම නිසා සමහරු අපරාධ කිරීමට පෙලඹෙනු ඇත. ඉස්ලාමීය නීතිය ක්රියාත්මක නොකරන බොහෝ රටවලට ඇති සියලුම හැකියාවන් සහ බලපුළුවන්කාරකම් මෙන්ම ද්රව්යමය හා තාක්ෂණික ප්රගතිය සමඟ විනාශ කරන මෙම ප්රධාන අපරාධ මෙන්න.
ශුද්ධ වූ අල් කුර්ආනයේ වාක්ය සංඛ්යාව 6348 කි. හුදුද් (දඬුවම් හා බැඳුණු) වාක්ය 10 කට නොවැඩි වන අතර, ඒවා මහා ප්රඥාවන්ත, ප්රවීණයෙකුගෙන් ගැඹුරු ප්රඥාවකින් නියම කරන ලදී. බොහෝ මුස්ලිම් නොවන අය අද්විතීය යැයි සලකන මෙම ප්රවේශය කියවා රස විඳීමේ අවස්ථාව පුද්ගලයෙකුට අහිමි වන්නේ පද දහයක් පිටුපස ඇති ප්රඥාව නොදන්නා නිසාද?