ඉස්ලාමය පර්යේෂණාත්මක විද්යාවට පටහැනි නොවන අතර දෙවියන්ව විශ්වාස නොකළ බොහෝ බටහිර විද්යාඥයින් පවා ඔවුන්ගේ විද්යාත්මක සොයාගැනීම් හරහා මැවුම්කරුගේ පැවැත්ම අත්යවශ්යය යන ස්ථාවරය වෙත ළඟා වී ඇත. එය ඔවුන්ව මෙම සත්යයට ගෙන ගියේය. ඉස්ලාමය බුද්ධියේ සහ චින්තනයේ තර්කයට වඩා බලවත් වන අතර විශ්වය ගැන මෙනෙහි කිරීමට සහ සිතන්නට එය ඇරයුම් කර සිටී.
අල්ලාහ්ගේ සංඥා සහ ඔහුගේ පුදුමාකාර මැවීම් ගැන මෙනෙහි කිරීමට, මහපොළොව සැරිසරා බැලීමට, විශ්වය දෙස අවධානය යොමු කිරීමට, බුද්ධිය භාවිතා කිරීමට හා චින්තනය සහ තර්කනය ක්රියාත්මක කිරීමට ඉස්ලාම් සියලු මිනිසුන් ඇරයුම් කර සිටියි. එමෙන්ම එය ක්ෂිතිජය තුළ සහ ආත්ම තුළ කිහිප වතාවක් නැවත නැවත අවධානය යොමු කරන බලන මෙන් ද ඇරයුම් කරයි. ඔහු සොයන පිළිතුරු නොවැළැක්විය හැකි අතර මැවුම්කරුවෙකු සිටින බව - අනිවාර්යයෙන්ම - ඔහු විශ්වාස කරයි. තවද මෙම විශ්වය පරිස්සමින්, චේතනාවෙන් සහ අරමුණක් ඇතිව නිර්මාණය කර ඇති බවට සම්පූර්ණ විශ්වාසයක් සහ නිසැකකමක් ඔහු කරා ළඟා වනු ඇත. අවසානයේදී, ඔහු ඉස්ලාමය අපේක්ෂා කරන, දෙවියන් අල්ලාහ් හැර වෙනත් දෙවියෙකු නොමැති බවට වූ නිගමනයට එළඹෙනු ඇත.
උත්තරීතර අල්ලාහ් මෙසේ පවසයි:
"ඔහු වනාහි අහස් සතම (එකිනෙක උඩ පිහිටන සේ) තට්ටු වශයෙන් මැව්වේය. කරුණාවන්තයාගේ මැවීම්හි පරස්පරතාවයන් නුඹ නොදකිනු ඇත. එහෙයින් යම් පැලීමක් නුඹ දකින්නේ දැයි නෙත් යොමු කර බලනු." (3) "පසුවද නුඹ දෙවරක් නෙත් යොමු කර බලනු. එම නෙත් නුඹ වෙත එය වෙහෙසට පත් තත්ත්වයේ අවමානයෙන් යුතු ව හැරෙනු ඇත." (අල්-මුල්ක්: 3,4) (127) (අල්-මුල්ක්: 3,4)
"නියත වශයෙන්ම (අල් කුර්ආනය වන) එය සත්යය බව ඔවුනට පැහැදිලි වන තෙක් ක්ෂිතිජය තුළ හා ඔවුන් තුළ අපගේ සාධක ඔවුනට අපි මතු පෙන්වන්නෙමු. නියත වශයෙන්ම ඔහු සියලු දෑ කෙරෙහි සාක්ෂිකරුය යන්න ඔබේ පරමාධිපති සම්බන්ධව ප්රමාණවත් නොවීද?" (ෆුස්සිලත්: 53) (128) (ෆුස්සිලත්: 53)
"නියත වශයෙන්ම (අල්ලාහ් විසින්) අහස් හා මහපොළොව මැවීමෙහි ද රාත්රිය හා දහවල මාරුවෙහි ද ජනයාට ප්රයෝජනවත් දෑ රැගෙන මුහුදෙහි ගමන් කරන නැව්හි ද අහසින් ජලය පහළ කර මහපොළොව මිය ගිය පසුව එය එමගින් ජීවමාන කොට එහි සෑම සත්වයෙකුම ව්යාප්ත කිරීමෙහි ද, සුළං හැමීමෙහි ද, අහස හා මහපොළොව අතර වසඟ කරනු ලැබූ වලාවන්හි ද අවබෝධ කරන ජනයාට සාධක ඇත." (අල්-බකරා: 164) (129) (අල්-බකරා: 164)
"තවද රාත්රිය හා දහවල ද හිරු හා සඳු ද ඔහු නුඹලාට වසඟ කර දුන්නේය. තවද සියලු තාරකා ඔහුගේ අණසකට වසඟ කරනු ලැබ ඇත. වටහා ගන්නා ජනයාට නියත වශයෙන්ම එහි සංඥාවන් ඇත." (අන්-නහ්ල්: 12) (130) (අන්-නහ්ල්: 12)
"තවද අපි අහස එය (අපගේ) බල ශක්තිය යොදා ඉදි කළෙමු. තවද නියත වශයෙන්ම අපි ප්රසාරණය කරන්නන් වෙමු." (අද්දාරියාත්: 47) (131) (අද්-දාරියාත්: 47)
"නියත වශයෙන්ම අල්ලාහ් අහසින් ජලය පහළ කොට එය මහපොළොවේ උල්පත් ලෙස ගලා යන්නට සලස්වා එමගින් (විවිධ වර්ණවලින් යුත්) විවිධ වර්ගයේ බෝග හට ගන්වා පැහෙන්නට සලස්වයි. එවිට ඔබ එය රන්වන් පැහැයෙන් දකිනු ඇත. පසු ව එය ඉපැනැලි බවට පත් කරයි. නියත වශයෙන්ම එහි ප්රබුද්ධිමත් උදවියට උපදෙසක් ඇත." (අස්-සුමර්: 21) (132) (අස්-සුමර්: 21) නවීන විද්යාව විසින් දැනට සොයාගෙන ඇති ජල චක්රය මීට වසර 500 කට පෙර විස්තර කරන ලදී. ඊට පෙර මිනිසුන් විශ්වාස කළේ සාගරයෙන් ජලය පැමිණ ගොඩබිමට විනිවිද යන බවත් එමඟින් උල්පත් සහ භූගත ජලය ඇති වූ බවත්ය. පසෙහි තෙතමනය ඝනීභවනය වී ජලය සෑදෙන බව ද විශ්වාස කෙරිණි. කෙසේ වෙතත්, වසර 1400 කට පෙර ජලය ඇති වූ ආකාරය අල්-කුරානයේ පැහැදිලිව සඳහන් කර ඇත.
“නියත වශයෙන්ම අහස් හා පොළොව එකට තිබුණි. පසු ව අපි ඒ දෙක වෙන් කළ බවත් තවද ජීවමාන සෑම දෙයක්ම ජලයෙන් ඇති කළ බවත් ප්රතික්ෂේප කළවුන් නොදුටුවෝ ද? එහෙයින් ඔවුහු විශ්වාස කළ යුතු නොවේ ද?” (අල්-අන්බියා: 30) (133) (අල්-අන්බියා: 30) නවීන විද්යාවට හැකි වී ඇත්තේ ජීවය සෑදී ඇත්තේ ජලයේ බවත් පළමු සෛලයේ මූලික අංගය ජලය බවත් සොයා ගැනීමට පමණි. මෙම තොරතුරු මුස්ලිම් නොවන අය දැන සිටියේ නැත. ශාක රාජධානියේ සමතුලිතතාවය ද එලෙසමය. මුහම්මද් නබිතුමා ස්ව කැමැත්තට කතා නොකරන බව ඔප්පු කිරීමට කුරානයේ ඒවා සඳහන් වී ඇත.
"සැබැවින්ම අපි මැටි සාරයෙන් මිනිසා මැව්වෙමු." (12) "පසු ව අපි ඔහු සුරක්ෂිත ස්ථානයක ශුක්රාණුවක් ලෙස තැන්පත් කළෙමු." (13) "පසු ව අපි එම ශුක්රාණු ව එල්ලී පවතින ලේ කැටියක් බවට නිර්මාණය කළෙමු. පසු ව එම එල්ලී පවතින ලේ කැටිය මස් ගොබක් බවට නිර්මාණය කළෙමු. පසු ව එම මස් ගොබ අස්ථි බවට නිර්මාණය කළෙමු. පසු ව අපි එම අස්ථි මසින් ඇන්දෙව්වෙමු. පසු ව අපි ඔහු ව වෙනත් මැවීමක් ලෙසින් බිහි කළෙමු. එහෙයින් මැවීම් අතුරින් වඩාත් අලංකාර වූ අල්ලාහ් අති උත්කෘෂ්ට විය." (අල්-මුඃමිනූන්: 13-14) (134) කැනේඩියානු විද්යාඥ කීත් මුවර් යනු ලොව ප්රමුඛතම ව්යුහ සහ කළල විද්යාඥයෙකි. ඔහුට බොහෝ විශ්ව විද්යාල හරහා කීර්තිමත් විද්යාත්මක ගමනක් ඇති අතර කැනඩාවේ සහ ඇමරිකාවේ ව්යුහ විද්යාඥයින් සහ කළල විද්යාඥයින්ගේ සංගමය, Biosciences සංගමයේ කවුන්සිලය වැනි ජාත්යන්තර විද්යාත්මක සංගම් රැසක මුලසුන හොබවා ඇත. ඔහු කැනඩාවේ රාජකීය වෛද්ය සංගමයේ, සෛල විද්යාව පිළිබඳ ජාත්යන්තර ඇකඩමියේ, ඇමරිකානු ව්යුහ විද්යාත්මක වෛද්යවරුන්ගේ සම්මේලනයේ සහ ව්යුහ විද්යාවේ ඇමරිකා සංගමයේ සාමාජිකයෙකු ලෙස ද තේරී පත් විය. 1980 දී කීත් මුවර්, ශුද්ධ වූ අල් කුර්ආනය සහ සියලුම නවීන විද්යාවට පෙර පැවති කලලරූපය ගොඩනැගීමට අදාළ වාක්ය කියවීමෙන් පසු ඔහු ඉස්ලාම් ආගමට හැරෙන බව ප්රකාශ කළ අතර, ඔහු ඉස්ලාම් ආගමට හැරීමේ කතාව මෙසේ කියයි: මම හැත්තෑව දශකයේ අගභාගයේදී මොස්කව්හි පැවති විද්යාත්මක ආශ්චර්යයන් පිළිබඳ ජාත්යන්තර සමුළුවට සහභාගී වීමට ආරාධනා කරන ලද්දෙමි. සමහර මුස්ලිම් විද්වතුන් විශ්වීය පද ගැන සමාලෝචනය කරන අතරතුර, විශේෂයෙන් සර්වබලධාරිගේ කියමන: "ඔහු කාරණය අහසින් පොළොවට යොමු කරයි, පසුව ඉහළට යයි. එය ඔබ සිතන ආකාරයට වසර දහසක් වන දවසකය." (සූරා අල්-සජ්දා: 5). මුස්ලිම් විද්වතුන් කලලරූපය සහ මිනිසාගේ නිර්මාණය ගැන කතා කරන වෙනත් වාක්යයන් දිගටම ප්රකාශ කළ අතර, කුර්ආනයේ අනෙකුත් වාක්යයන් වඩාත් පුළුල් ලෙස දැන ගැනීමට මගේ දැඩි උනන්දුව නිසා, මම දිගටම නිහඬ වී සවන් දුන්නෙමි. මෙම පද සෑම කෙනෙකුටම ප්රබල ප්රතිචාරයක් වූ අතර මා කෙරෙහි විශේෂ බලපෑමක් ඇති කළේය. එය මට අවශ්ය මෙය බව මට දැනෙන්නට පටන් ගත් නිසාවෙනි. මම එය වසර ගණනාවක් විද්යාගාර සහ පර්යේෂණ හරහා සහ නවීන තාක්ෂණය භාවිතා කරමින් සොයමින් සිටියෙමි, නමුත් අල්-කුර්ආනය ගෙන ආ දෑ තාක්ෂණයට හා විද්යාවට පෙර විස්තීර්ණ සහ සම්පූර්ණ එකක් විය.
“අහෝ ජනයිනි, නැවත නැගිටුවනු ලැබීම පිළිබඳ නුඹලා සැකයක පසුවූයේ නම් එවිට (දැන ගනු) නුඹලාට (යථාර්ථය) පැහැදිලි කරනු වස් නියත වශයෙන්ම අපි නුඹලා ව පසින්ද පසු ව ශුක්රාණුවෙන්ද පසු ව ලේ කැටියෙන් ද පසු ව හැඩ ඇති හා හැඩ නොමැති මස් පිඩුවෙන්ද (යන අනුපිළිවෙළින්) මැව්වෙමු. තවද අප අභිමත කරන පරිදි නියමිත කාලයක් දක්වා අපි ගැබ් තුළ රඳවන්නෙමු. පසු ව අපි බිළිදෙකු ලෙසින් නුඹලා ව බැහැර කරන්නෙමු. පසු ව නුඹලා වැඩිවියට පත් වනු ඇත. තවද නුඹලා අතර මරණයට පත්වන්නන් ද එමෙන්ම නුඹලා අතර ඥානය ලැබීමෙන් පසු කිසිවක් නොදන්නා තරමට වයෝවෘද්ධභාවය දක්වා ආයුෂ පිරිනමනු ලබන්නන්ද වෙති. තවද නුඹ මහපොළොව වියළි ව දකිනු ඇත. එවිට අපි ඒ මත ජලය පහළ කළ විට එය විකසිත වී වැඩී සරුසාර සෑම වර්ගයකින්ම පැළෑටි හට ගනියි.” (අල්-හජ්: 5) (135) (අල්-හජ්: 5) නවීන විද්යාව විසින් සොයා ගන්නා ලද කලල වර්ධනයේ නියම චක්රය මෙයයි.